Jarak keselamatan antara saluran paip gas dan kawasan pembangunan perlu diperluaskan bagi mengurangkan risiko bencana.

Pakar perancang bandar, Abdul Razak Abdul Rahman berkata, garis panduan sedia ada menetapkan jarak selamat minimum sehingga 30 meter (m) daripada paip gas bertekanan tinggi, namun persoalannya adalah sama ada jarak tersebut mencukupi atau perlu ditambah sehingga 50m hingga 100m.

“Sebenarnya dalam perancangan bandar, kita memang ada zon penampan yang perlu dipatuhi bila ada infrastruktur kritikal seperti saluran paip gas.

“Kalau ikut Garis Panduan Perancangan Infrastruktur dan Utiliti Malaysia, jika melibatkan sekolah, hospital atau kawasan tumpuan ramai, zon penampan boleh mencecah 50 meter atau lebih, bergantung kepada tekanan gas dalam paip.

“Kawasan industri biasanya ada fleksibiliti sikit, tapi tetap kena ada sistem keselamatan tambahan seperti pemantauan 24 jam setiap hari atau struktur perlindungan khas,” katanya kepada Sinar Harian.

Abdul Razak yang juga Pengarah Fourmate Design iaitu sebuah syarikat perunding perancang bandar, pembangunan dan lanskap berkata, terdapat beberapa kes di mana pelaksanaan zon penampan sering kali tidak dipatuhi sepenuhnya dalam fasa pembangunan.

“Contoh, bila masuk fasa pembangunan, ada pemaju yang cuba minimumkan jarak untuk dapatkan ruang pembangunan lebih luas supaya dapat lebih untung. Kalau tiada pemantauan ketat, ia akan dikompromi dan boleh jadi sekadar angka atas pelan sahaja.

“Apa yang kita kena semak, kalau rumah atau kedai terletak terlalu hampir, ini bermakna zon keselamatan mungkin telah dikompromi, dan adakah 30 meter cukup selepas melihat impak kepada letupan dan haba yang dihasilkan?

“Kedua, walaupun sekiranya zon penampan dipatuhi, tapi kalau paip gas tidak diselenggara dengan baik, kebocoran tetap boleh berlaku,” ujarnya.

Menurut beliau, bagi mengelakkan insiden tidak diingini berlaku, pihak bertanggungjawab perlu menerapkan penggunaan teknologi agar ia boleh meningkatkan kecekapan pemantauan.

“Negara maju sudah lama guna sistem pemantauan berasaskan kecerdasan buatan (AI) dan satelit, tapi kita di Malaysia masih bergantung kepada pemeriksaan manual yang kadang-kadang tidak cukup pantas untuk kesan masalah sebelum ia jadi bencana,” tambah beliau.

Jelasnya, antara langkah jangka pendek boleh dilakukan untuk mengelakkan bencana ialah dengan melakukan audit pada semua paip gas di kawasan berpenduduk padat, mengawal ketat zon penampan dan memasang sistem pengesanan kebocoran gas secara masa nyata.